Könnun á salmonellu og kampýlóbakter í erlendu alifuglakjöti
Í rannsókn Matvælastofnunar og heilbrigðiseftirlits sveitarfélaga kom í ljós að salmonella greindist ekki í erlendum afurðum sem vottað var að væru lausar við salmonellu. Tíðni kampýlóbakter var minni en almennt gerist í alifuglaafurðum erlendis enda afurðirnar frosnar við komuna til landsins. Fjórir af þeim fimm stofnum kampýlóbakter sem greindust voru ónæmir fyrir einu eða fleiri sýklalyfjum.
Matvælastofnun og heilbrigðiseftirlit sveitafélaganna hafa látið rannsaka salmonellu og kampýlóbakter í erlendu alifuglakjöti á markaði á Íslandi og mæla sýklalyfjaþol þeirra stofna sem greindust, en sýklalyfjaþol sjúkdómsvaldandi örvera er mikið áhyggjuefni heilbrigðisyfirvalda um allan heim.
Tekin voru 115 sýni af hráu, frosnu erlendu alifuglakjöti. Heilbrigðiseftirlit sveitarfélaga sá um sýnatökur á almennum markaði en Matvælastofnun í kjötvinnslum. Sýnataka hófst í júlí 2014 og lauk í janúar 2015.
Markaðshlutdeild framleiðslulanda og tegunda alifuglakjöts árið 2013 réðu skiptingu sýna. Stærsti hluti erlends alifuglakjöts hér á landi er framleiddur í Þýskalandi og því næst í Danmörku. Kjúklingakjöt var tæp 90 % þess alifuglakjöts sem flutt var til landsins árið 2013. Aðrar tegundir voru anda- kalkúna- og gæsakjöt. Flest sýnin voru tekin úr innfluttu kjúklingakjöti en einnig voru tekin sýni úr innfluttu andakjöti, kalkúnakjöti og gæsakjöti. Fjöldi sýna sem hvert heilbrigðiseftirlitssvæði tók var áætlaður út frá fólksfjölda á svæðinu. Fjöldi sýna Matvælastofnunar var áætlaður út frá hlutdeild kjötvinnslu í flutningi alifuglakjöts til landsins.
Greining á salmonellu og kampýlóbakter í sýnunum fór fram hjá Matís ohf í Reykjavík. Greining á sermisgerð salmonellu fór fram á sýklafræðideild Landspítalans. Tegundagreining kampýlóbakter og allar lyfjaþolsmælingar fóru fram á Tilraunastöð Háskóla Íslands í meinafræði að Keldum.
Salmonella greindist í einu sýni af þeim 115 sýnum sem tekin voru til greiningar og voru þær afurðir innkallaðar. Mistök höfðu átt sér stað við afgreiðslu vörunnar inn í landið og var í kjölfarið verklag bætt til að koma í veg fyrir að slíkt gerist aftur.
Salmonellustofninn reyndist næmur fyrir öllum sýklalyfjum sem prófað var fyrir.
Salmonella greindist ekki í sýnum af alifuglum úr sendingum sem voru með fullnægjandi vottorð um að þær væru lausar við salmonellu.
Kampýlóbakter greindist í 5 sýnum af þeim 115 sýnum sem tekin voru til greiningar, þ.e. í þremur sýnum af andakjöti og í tveimur sýnum af kjúklingakjöti.
Einn stofn kampýlóbakter reyndist fjölónæmur, þ.e. hann var ónæmur fyrir fjórum af þeim sex lyfjum sem prófað var fyrir. Þrír stofnar voru ónæmir fyrir einu eða tveimur lyfjanna og einn stofn var næmur fyrir öllum lyfjum sem prófað var fyrir.
Óvarlegt er að draga miklar ályktanir af niðurstöðum þessa verkefnis, en þó má segja að þær ríma vel við skýrslu EFSA ( Matvælaöryggisstofnun Evrópu ) um sjúkdóma sem smitast milli manna og dýra og sýklalyfjaþol örveranna sem þeim valda. Tíðni kampýlóbakter í alifuglakjöti er almennt talsvert hærri í þeim löndum sem afurðirnar koma frá en hér á landi. Þekkt er að fækka má verulega fjölda kampýlóbakter með því að frysta afurðirnar, en alifuglakjötið sem rannsakað var í þessu verkefni hafði verið frosið í minnst 4 vikur.
Ítarefni
Frétt uppfærð 04.08.15