Varnir gegn útbreiðslu spánarsnigils

Spánarsnigill (Arion vulgaris) er rauðgulleitur snigill. Fullvaxinn er hann stór miðað við snigla. Hann getur verið til ama í ræktun og hér á landi telst hann til framandi og ágengra dýra.

Spánarsnigill verpir eggjum fyrri hluta sumars sem eru nokkuð lengi að klekjast um 5- 6 vikur. Flest egg klekjast út fyrir vetur og í nágrannalöndum lifir virkur snigillinn af veturinn auk óklakinna eggja. Sniglar eru mjög hægfara dýr og komast hvorki yfir vatnsföll eða þurra sanda. Dreifing þeirra hér á landi er af mannavöldum.

Líkur eru á að undanfarið hafi snigillinn borist með pottaplöntum/ plöntubökkum, frá ræktunarstöðvum á útbreiðslusvæðis snigilsins inn á ónumin svæði.

Umhverfisstofnun og Matvælastofnun vilja koma þeim tilmælum til þeirra sem rækta plöntur til sölu að þess sé vel gætt að spánarsnigill dreifist ekki með plöntum sem sendar eru frá ræktunarstað.  Til að ná því markmiði er mikilvægt að þessum snigli sé haldið frá ræktunarstöð og öllum þeim svæðum sem plöntur eru geymdar.  Sjónrænt eftirlit er mikilvægt og ef grunur vaknar um að spánarsnigill sé á svæðinu þarf að grípa til aðgerða. Það er ábyrgð ræktanda að dreifa ekki skaðvöldum og ef því er sinnt þarf ekki að beita þvingunarúrræðum sem þessar stofnanir hafa heimild til að beita.

Tilkynna á um nýja fundarstaði spánarsnigils og tjóns af völdum hans til Náttúrufræðistofnunar.

Nokkrum ráðum má beita til að halda spánarsnigli frá ræktunarstöðum

Tíður gólf (og jarðvegs) þvottur með heitu vatni er áhrifavirk aðgerð. Eftir þá aðgerð er mikilvægt að hindra skrið snigla aftur inn á ræktunarsvæðið. Sérlega mikilvægt er að plöntur sem á að flytja á brott svo sem til sölu annars staðar séu ekki geymdar á svæði sem sniglar komist að.

Beita má t.d. eftirfarandi eðlisfræðilegum vörnum eftir að umhverfi hefur verið hreinsað af sniglum:

Sniglagirðingar er stundum hægt að setja upp umhverfis geymslusvæði. Þær eru lóðréttur veggur úr málmplöturenningi sem beygist út að ofan um -45°  í átt að óhreinsuðu svæði.

Við sumar aðstæður má koma fyrir belti úr brenndu kalki - steypukalki eða kísilgúr, sem hindra að sniglar skríði inn á svæðið.

Járnfosfat, sem er eitrað sniglum, þarf að vera tiltækt sem varnarefni í sniglabeitu og nota slíka beitu til að halda hreinsuðu svæði sniglalausu.

Líkur eru á því að hægt sé að halda spánarsnigli niðri með lífrænum vörnum. Þá er um að ræða að nýta sér það að pardussnigill (Limax maximus) er stór snigill sem í einhverjum tilfellum étur spánarsnigil og egg hans. Þessi snigill nærist frekar á rotnandi plöntuleifum en ferskum plöntum og er skaði af völdum hans lítill, en þar sem hann étur stundum nýgræðinga hentar hann ekki alls staðar.

Ræktendur verða að þekkja muninn á þessum tveimur tegundum og stuðla að góðum þrifum pardussnigils ef þeir kjósa að nýta þá tegund til lífrænna varna. Pardussnigill  kýs að dvelja í haugum úr afklipptum trjágreinum og rotnandi plöntuleyfum (svo sem í safnhaugum). Frá slíkum stöðum rennir hann sér í árásarferðir að næturlagi.

Almenningur getur stuðlað að því að halda stofni spánarsnigla niðri með því að aflífa þá snigla sem sjást. Hægt er að safna þeim í ílát og frysta eða klippa þá í sundur á staðnum.

Myndir af ofangreindum tegundum má sjá á vef Náttúrufræðistofnunar Íslands. Einnig er hægt að finna myndir af þeim á öðrum síðum á veraldarvefnum.

Frétt uppfærð 08.09.16